Sloka Text in Telugu , Kannada, Gujarati, Devanagari, English
|| ఓమ్ తత్ సత్||

సుందరకాండ.
అథ షోడశస్సర్గః

ప్రశస్య తు ప్రశస్తవ్యాం సీతాం తాం హరిపుంగవ|
గుణాభిరామం రామం చ పునః చింతాపరోఽభవత్ ||1||

స ముహూర్తమివ ధ్యాత్వా భాష్పపర్యాకులేక్షణః|
సీతా మాశ్రిత్య తేజస్వీ హనుమాన్విలలాప హ||2||

మాన్యా గురువీనీతస్య లక్ష్మణస్య గురుప్రియా|
యది సీతాఽపి దుఃఖార్తో కాలోహి దురతతిక్రమః||3||

రామస్య వ్యవసాయజ్ఞా లక్ష్మణస్య చ ధీమతః |
నాత్యర్థం క్షుభ్యతే దేవీ గఙ్గేవ జలదాగమే||4||

తుల్యశీలవయోవృత్తాం తుల్యాభిజనలక్షణామ్|
రాఘవోఽర్హతి వైదేహీం తం చేయమసితేక్షణా||5||

'తాం దృష్ట్వా నవహేమాభాం లోకకాన్తామివ శ్రియమ్|
జగామ మనసా రామం వచనం చ ఇదమబ్రవీత్||6||

అస్యా హేతోర్విశాలాక్ష్యా హతో వాలీ మహాబలః|
రావణ ప్రతిమో వీర్యే కబన్ధశ్చ నిపాతితః||7||

విరాధశ్చ హత స్సంఖ్యే రాక్షసో భీమవిక్రమః|
వనే రామేణ విక్రమ్య మహేన్ద్రేణేవ శమ్బరః||8||

చతుర్దశ సహస్రాణి రక్షసాం భీమకర్మణామ్|
నిహతాని జనస్థానే శరై రగ్నిశిఖోపమైః||9||

ఖరశ్చ నిహత స్సంఖ్యే త్రిశిరాశ్చ నిపాతితః|
దూషణశ్చ మహాతేజా రామేణ విదితాత్మనా||10||
]
ఐశ్వర్యం వానరాణాం చ దుర్లభం వాలిపాలితమ్|
అస్యా నిమిత్తే సుగ్రీవః ప్రాప్తవాన్ లోక సత్కృతమ్||11||

సాగరశ్చ మయా క్రాంతః శ్రీమాన్ నదనదీ పతిః |
అస్యాహేతోర్విశాలాక్ష్యాః పురీ చేయం నిరీక్షితా||12||

యది రామః సముద్రాన్తాం మేదినీం పరివర్తయేత్ |
అస్యాః కృతే జగత్ చాపి యుక్తం ఇత్యేవ మే మతిః||13||

రాజ్యం వా త్రిషు లోకేషు సీతా వా జనకాత్మజా|
త్రైలోక్య రాజ్యం సకలం సీతాయా నాప్నుయత్కలామ్||14||

ఇయం సా ధర్మశీలస్య మైథిలస్య మహాత్మనః|
సుతా జనకరాజస్య సీతా భర్తృదృఢవ్రతా ||15||

ఉత్థితా మేదినీం భిత్వా క్షేత్రే హలముఖక్షతే |
పద్మరేణునిభైః కీర్ణా శుభైః కేదారపాంసుభిః||16||

విక్రాన్తస్యార్య శీలస్య సంయుగే ష్వనివర్తినః|
స్నుషా దశరథస్యైషా జ్యేష్ఠా రాజ్ఞో యశస్వినీ||17||

ధర్మజ్ఞస్య కృతజ్ఞస్య రామస్య విదితాత్మనః|
ఇయం సా దయితా భార్యా రాక్షసీవశమాగతా||18||

సర్వాన్భోగాన్ పరిత్యజ్య భర్తృ స్నేహబలాత్కృతా|
అచిన్తయిత్వా దుఃఖాని ప్రవిష్ఠా నిర్జనం వనమ్||19||

సంతుష్టా ఫలమూలేన భర్తృ శుశ్రూషణే రతా|
యా పరాం భజతే ప్రీతిం వనేఽపి భవనే యథా||20||

సేయం కనకవర్ణాఙ్గీ నిత్యం సుస్మిత భాషిణీ|
సహతే యాతనామేతాం అనర్థానాం అభాగినీ||21||

ఇమాం తు శీలసంపన్నాం ద్రష్టుమర్హతి రాఘవః|
రావణేన ప్రమథితాం ప్రపామివ పిపాసితః||22||

అస్యానూనం పునర్లాభాత్ రాఘవః ప్రీతిమేష్యతి|
రాజా రాజ్యపరిభ్రష్టః పునః ప్రాప్యేవ మేదినీమ్||23||

కామభోగైః పరిత్యక్తా హీనా బన్ధుజనేన చ|
ధారయత్యాత్మనో దేహం తత్ సమాగమకాక్షిణీ||24||

నైషా పశ్యతి రాక్షస్యో నేమాన్ పుష్పఫలద్రుమాన్|
ఏకస్థ హృదయా నూనం రామమేవానుపశ్యతి||25||

భర్తా నామ పరం నార్యా భూషణం భూషణాదపి|
ఏషాతు రహితా తేన భూషణార్హా నశోభతే ||26||

దుష్కరం కురుతే రామో హీనో యదనయా ప్రభుః|
ధారయత్యాత్మనో దేహం న దుఃఖే నావసీదతి||27||

ఇమాం అసితకేశాన్తాం శతపత్ర నిభేక్షణా|
సుఖార్హాం దుఃఖితాం దృష్ట్వా మమాపి వ్యథితం మనః||28||

క్షితిక్షమా పుష్కరసన్నిభాక్షీ
యా రక్షితారాఘవ లక్ష్మణాభ్యామ్|
సా రాక్షసీభి ర్వికృతేక్షణాభిః
సంరక్ష్యతే సంప్రతి వృక్షమూలే||29||

హిమహతనళినీవ నష్టశోభా
వ్యసన పరమ్పరయా నిపీడ్యమానా|
సహ చర రహితేవ చక్రవాకీ
జనకసుతా కృపణాం దశాం ప్రపన్నా||30||

అస్యా హి పుష్పావనతాగ్ర శాఖాః
శోకం దృఢం వై జనయన్త్యశోకాః|
హిమవ్యపాయేన చ శీతరశ్మిః
అభ్యుత్థితో నైక సహస్ర రశ్మిః||31||

ఇత్యేవ మర్థం కపిరన్వవేక్ష్య
సీతేయ మిత్యేవ వినిష్ట బుద్ధిః|
సంశ్రిత్య తస్మిన్ నిషసాద వృక్షే
బలీ హరీణాం వృషభస్తరస్వీ||32||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే ఆదికావ్యే వాల్మీకీయే
చతుర్వింశత్ సహస్రికాయాం సంహితాయామ్
శ్రీమత్సుందరకాండే షొడశస్సర్గః||

||ōm tat sat||